Uchambuzi wa Waamuzi 17 — Madhabahu ya Mika, Kuhani wa Kuajiriwa na Dini Inapompoteza Mungu
- Pr Enos Mwakalindile
- 6 days ago
- 13 min read
Wakati ibada inapotoka kwa Mungu aliye hai na kuelekea kwenye malengo yetu binafsi, dini inaweza kuonekana safi kwa nje, huku kiini chake kikiwa kimekwisha kushaondoka kimyakimya.
1.0 Utangulizi — Dini ya Nyumbani Inapobadilisha Kituo
Baada ya kifo cha Samsoni, vumbi la uwanja wa vita linatulia na mwanga wa simulizi unahamia taratibu ndani ya sebule ya kawaida ya nyumbani. Simulizi linatoka kwenye malango ya Gaza na mahekalu ya Wafilisti, linahamia mahali pa kawaida kabisa: chumba cha kupumzikia cha familia moja huko nyanda za juu za Efraimu.
Waamuzi 17 inatufungulia sehemu ya mwisho ya kitabu (17–21). Hizi si sura zinazoongezea kusimulia matukio mengi mapya , bali ni kama kioo tunachosimamishiwa tukitazame. Zinatuonyesha uhalisia wa kauli hii: “Siku hizo hapakuwa na mfalme katika Israeli; kila mtu alifanya yalio ya haki machoni pake” (17:6; 21:25). Kwa Samsoni, msemo huu ulionekana katika tamaa, nguvu na kisasi. Kwa Mika, utaonekana katika ibada, pesa na kuajiri makuhani wa kujitengenezea.
Hapa tunakutana na mwana anayemwibia mama yake fedha, anasikia laana, anajitetea kwa hofu, halafu mama anageuza fedha ile ile kuwa “sadaka kwa Bwana” ambayo mwisho wake inakuwa sanamu ndani ya nyumba yao. Tunamuona akiijengea familia yake madhabahu ya nyumbani, akimteua mwanawe kuwa kuhani, halafu baadaye anapata "upgrade": kijana Mlawi anayezunguka zunguka akitafuta kazi. Kwa nje, kila kitu kinaonekana cha kiroho: fedha “imetengwa kwa Bwana”, kuna madhabahu, kuna efodi, kuna miungu ya nyumbani, na sasa kuna Mlawi rasmi. Lakini kiini kiko kando. Jina la Bwana liko mlangoni; na utiifu kwa Bwana haupo ndani (Block, Judges, Ruth, 469–77; Webb, Book of Judges, 220–23).
Sura hii inatung’ata masikio kwa maswali mazito:
Nini hutokea tunapotumia jina la Mungu kubariki yale ambayo hajatuagiza?
Je, tamaa njema — kuwa na mahali pa kuabudu, kuhani, huduma — zinawezaje kupotoka endapo kitovu kinakuwa ni mimi?
Na leo, katika nyumba zetu na makanisa yetu, inakuwaje tunapotengeneza mifumo ya kidini inayofanya kazi, lakini taratibu inampoteza Mungu aliye hai?
Kabla ya Wadani kuja kuiba sanamu zote za Mika katika sura ya 18, tunakaribishwa kwanza kukaa ndani ya nyumba ya Mika, tusikilize maneno yake na tujiulize: je, dunia yake inafanana sana na yetu kuliko tunavyopenda kukiri?
2.0 Muktadha wa Kihistoria na Kisimulizi — Kutoka Kwa Waamuzi Wenye Karama Hadi Machafuko ya Nyumbani
2.1 Mwanzo wa Tamati: “Siku hizo hapakuwa na mfalme katika Israeli”
Waamuzi 17–21 mara nyingi huitwa hitimisho au "appendix", kiambatisho cha kitabu. Hadithi za Othnieli hadi Samsoni zimekwisha (3:7–16:31). Sasa tunapewa simulizi mbili ndefu: hadithi ya Mika na Wadani (17–18), na hadithi ya Mlawi, suria yake na kabila la Benyamini (19–21). Kwa pamoja zinachora picha ya kuvunjika kwa maadili na ibada katika Israeli.
Mara nne kwenye sehemu hii tunasikia sentensi hii: “Siku hizo hapakuwa na mfalme katika Israeli” (17:6; 18:1; 19:1; 21:25). Mara mbili inakolezwa rangi: “Kila mtu alifanya yaliyo ya haki machoni pake” (17:6; 21:25). Sentensi hizi ni kama fremu zinazobeba vurugu zote, zikionyesha nini hutokea watu wanapokosa mfalme mwaminifu na moyo wa pamoja wa kumtii Mungu na torati yake (Block, Judges, Ruth, 466–69; Webb, Book of Judges, 220–21).
Sura 17–18 zinahusu ibada iliyopotoka. Sura 19–21 zinahusu maadili na siasa zilizosambaratika. Mpangilio wenyewe unafundisha: madhabahu ya ibada inapobomoka, makao ya jamii nayo huporomoka na kutoweka (Wilcock, Message of Judges, 154–56).
2.2 Ulimwengu wa Mika: Dini ya Vilimani na Miungu ya Nyumbani
Hadithi inatokea huko kwenye vilima vya Efraimu (17:1). Hii ni sehemu ya katikati ya nchi, pia ni kama moyo wa Israeli. Lakini hapa katikati ndipo tunakutana na familia ambayo dini yao ni mchanganyiko: wanatumia jina la Bwana, lakini vitendo vyao vimejaa mila za mataifa.
Katika ulimwengu wa kale, ilikuwa kawaida kuwa na sanamu za nyumbani (terafimu). Zilitazamwa kama walinzi wa familia, vyanzo vya baraka na njia ya "kusikia" miongozo ya miungu (taz. Mwa 31:30–35). Lakini kwa Israeli, sheria ilikuwa wazi: wasitengeneze sanamu za kuchonga au kuyeyushwa, na wamwabudu Bwana mahali atakapochagua, si kila mtu nyumbani kwake kama apendavyo (Kut 20:4–6; Kum 12:1–14). Kwa hiyo nyumba ya Mika si ya kustaajabisha tu; ni uasi wa makusudi dhidi ya agano.
2.3 Walawi Wanaozurura: Wito Unapogeuzwa Ajira
Walawi waliwekwa wakfu kwa kazi ya Bwana — kumsaidia kuhani, kufundisha sheria, na kutunza hema ya kukutania (Hes 3–4; Kum 33:8–11). Hawakupewa urithi wa ardhi yao kama makabila mengine; walipewa miji ya kuishi ndani yake, wakitegemea zaka na sadaka za watu wa Mungu (Hes 35; Kum 18:1–8).
Lakini hapa katika Waamuzi 17 tunakutana na "kijana Mlawi" kutoka Bethlehemu ya Yuda, anayeishi kama msafiri, akitafuta tu mahali pa kukaa (17:7–9). Badala ya kuhudumu mahali Bwana alipomteulia, amegeuka kuwa kama mtumishi wa mshahara. Ofa ya Mika — "kaa kwangu, uwe kwangu kama baba na kuhani" — inaubadilisha wito kuwa mkataba: vipande kumi vya fedha kwa mwaka, mavazi na chakula (17:10). Mlawi anapokubali ofa hii, anajiumbua mwenyewe kuwa mtu ambaye huduma yake inaweza kununuliwa na kuhamishwa kulingana na maslahi binafsi (Block, Judges, Ruth, 474–77; Webb, Book of Judges, 222–24).
2.4 Mpangilio wa Waamuzi 17
Waamuzi 17 imepangiliwa kama hadithi fupi yenye mandhari mawili:
Fedha ya Mika na Madhabahu ya Kujitengenezea (17:1–6) – Wizi, laana, kukiri kwa hofu na kujijengea hekalu dogo la nyumbani lisilo halali.
Mlawi wa Kuajiriwa (17:7–13) – Mlawi kijana anayezurura anapokelewa, anaajiriwa na anageuzwa kuwa kuhani binafsi wa Mika, naye Mika anajivunia kuwa sasa amejihakikishia kupata baraka.
Kila sehemu inaishia na kauli nzito. Ya kwanza inamalizika na kibwagizo: “Siku hizo hapakuwa na mfalme katika Israeli; kila mtu alifanya yaliyokuwa ya haki machoni pake” (17:6). Ya pili inamalizika na sentensi ya kujionyesha ya Mika: “Sasa najua ya kuwa Bwana atanitendea mema, kwa kuwa nina Mlawi kuwa kuhani” (17:13). Kwa pamoja, zinatekenya mzizi wa tatizo: hakuna mfalme wa kweli, na mtu anamyetumia Mungu kama njia ya kufanikisha mipango yake.
3.0 Kutembea Ndani ya Maandishi — Fedha Iliyoporwa na Utakatifu wa Kuajiriwa
3.1 Waamuzi 17:1–2 — Wizi, Laana na Kuungama kwa Hofu
"Wakati huo alikuwapo mtu mmoja katika nchi ya milima ya Efraimu jina lake alititwa Mika. Akamwambia mamaye, ‘Ile fedha elfu moja na mia moja iliyotwaliwa kwako, uliyoilaani, hata ukaisemea masikioni mwangu, tazama, ile fedha i pamoja nami, mimi ndiye niliyeitwaa.’" (taz. 17:1–2)
Hadithi inaanza si kwa vita, bali kwa msukosuko wa kifamilia. Mika amemwibia mama yake vipande elfu moja na mia moja vya fedha. Hatuambiwa kwa nini. Lakini tunasikia jinsi mama alivyomlani mwizi hadharani — laana iliyotangazwa waziwazi, labda mbele ya watu wa nyumbani, kiasi cha kwamba Mika anaisikia, anaingiwa na hofu.
Inaonekana si huzuni ya dhambi ndiyo inamsukuma, bali hofu ya laana. Anajitokeza na kusema, "Fedha i kwangu, mimi ndiye niliyeitwaa" (17:2). Huu ni mfano wa dhamiri ambayo bado ina wasiwasi wa kuadhibiwa, lakini haijaamka vya kutosha kuhuzunikia jinsi alivyovunja uaminifu na mama na alivyoasi amri za Mungu.
3.2 Waamuzi 17:2–4 — Kutoka Laana Hadi Baraka Hadi Sanamu
Mama yake anamjibu kwa namna ya kushangaza:
"Basi mamaye akasema, ‘Bwana na akubariki mwanangu.’" (17:2)
Kutoka laana hadi baraka ndani ya mstari mmoja. Mama anamwita Bwana, anamkaribisha mtoto wake kwa baraka, halafu anasema fedha ile ile ataitenga “kwa Bwana” ili itengenezwe sanamu ya kuchongwa na ya kuyeyushwa (17:3). Maneno yake yanaonyesha uaminifu wa agano; lakini, mpango wake ni kinyume na agano (Kut 20:4–6). Hii ndiyo dini ya kuchanganya: "Bwana" mdomoni, sanamu kwenye chumba cha kulala (Block, Judges, Ruth, 469–72; Webb, Book of Judges, 221–22).
Mwisho wa siku, ni vipande mia mbili tu vya fedha ndivyo vinavyokwenda kwa mfua fedha, vinageuzwa kuwa sanamu ya kuchongwa na ya kuyeyushwa, kisha vinawekwa kwenye nyumba ya Mika (17:4). Tofauti kati ya ahadi ya vipande elfu moja na mia moja na kutoa mia mbili tu haielezwi wazi, lakini pengo hilo linaashiria namna ambavyo maneno ya kiroho na uhalisia wa utiifu vinaweza kutengana.
3.3 Waamuzi 17:5–6 — Madhabahu ya Nyumbani na Utambuzi wa Ugonjwa wa Taifa
"Na mtu yule, Mika, alikuwa na nyumba ya miungu; akafanya na naiveri, na vinyago vya nyumbani, akamtawaza mmoja wa wanawe, naye akawa kuhani wake" (17:5).
Sasa picha inajaa. Mika ana "nyumba ya Mungu" – yaani hekaludogo la nyumbani. Ana efodi (vazi au kifaa cha kikuhani cha kuulizia mapenzi ya Mungu), ana terafimu (miungu ya nyumbani), na mmoja wa wanawe anakuwa kuhani wake. Kwa macho ya nje mtu angeweza kusema, "Hapa kuna familia ya kiroho sana" — wana sehemu ya ibada, wana mavazi ya huduma, wana kuhani wa nyumbani.
Lakini kwa macho ya agano, karibu kila kitu kimeenda kombo. Ibada imehamishwa kutoka mahali Bwana alipoteua hadi sebuleni mwa Mika. Mtu wa kawaida, asiye Mlawi, anawafanyia watu wake huduma ya kikuhani. Miungu ya nyumbani imekaribishwa ndani ya jengo linaloitwa "nyumba ya Mungu". Huu si ubunifu mtakatifu; ni kule kutumia uhuru kubadili kabisa walichofundishwa (Block, Judges, Ruth, 472–73; Wilcock, Message of Judges, 154–56).
Ndipo msimulizi anatoa hukumu yake:
"Siku zile hapakuwa na mfalme katika Israeli; kila mtu alifanya yaliyokuwa ya haki machoni pake" (17:6).
Kwa maneno mengine, nyumba ya Mika si bahati mbaya isiyojirudia. Ni mfano mdogo tu wa ugonjwa ulioenea kitaifa.
3.4 Judges 17:7–9 — A Young Levite Looking for a Place
“Now there was a young man of Bethlehem in Judah, of the family of Judah, who was a Levite, and he sojourned there.” (17:7)
We turn to a second character: a young Levite from Bethlehem in Judah. Already something feels off. Levites were supposed to be assigned to certain towns and supported by the people’s tithes, not wandering around like freelancers searching for a position (Num 35; Deut 18:6–8). Yet this Levite is simply “sojourning.”
3.4 Waamuzi 17:7–9 — Kijana Mlawi Atafutaye Mahali pa Kujihifadhi
"Na hapo palikuwa na kijana mmoja katika Bethlehemu ya Yuda, wa jamaa ya Yuda, naye alikuwa Mlawi, naye akakaa huko kama mgeni" (17:7).
Sasa tunageukia mhusika wa pili. Kijana Mlawi kutoka Bethlehemu ya Yuda. Tayari hapa kuna ishara ya sintofahamu. Walawi walipaswa kupewa miji maalumu na kazi maalumu; si kuzunguka wakitafuta tu sehemu ya kulaza kwichwa (Hes 35; Kum 18:6–8). Lakini huyu yuko tu njiani, "akijitafuta mahali pa kukaa".
Anaondoka Bethlehemu, "apate mahali pa kukaa apatakapo nafasi" (17:8). Kauli hiyo itarudiwa baadaye kwa kabila la Dani litakapotafuta "mahali" pao (18:1). Kwa hapa, kauli hii inaonyesha wito uliopoteza dira: Mlawi asiyejua yuko wapi, anapaswa kufanya nini, anapaswa kumhudumia nani (Block, Judges, Ruth, 474–75; Webb, Book of Judges, 222–23).
Anapofika kwenye vilima vya Efraimu, anaingia nyumbani kwa Mika. Mika anamhoji kidogo, anamjibu, "Mimi ni Mlawi wa Bethlehemu ya Yuda, nami ninaenda nipate mahali pa kukaa" (17:9). Jukwaa limeandaliwa. Yajayo yanastaajabisha.
3.5 Waamuzi 17:10–13 — Kuhani wa Kuajiriwa na Uhakika Bandia
Mika anafungua macho. Anaona fursa. Anamwambia Mlawi:
"Kaa pamoja nami, nawe uwe kwangu baba na kuhani, nami nitakupa vipande kumi vya fedha kwa mwaka, na mavazi ya kuhani, na chakula chako" (17:10).
Ni ofa nzuri kwa kijana anayetangatanga: mshahara, nguo na chakula. Mlawi anakubali. Anakuwa kama mwana ndani ya nyumba ya Mika (17:11). Mika anamtwika hadhi, anamfanya kuwa kuhani wake, naye Mlawi anakaa katika nyumba yake (17:12). Tena, Mika anachukua mamlaka ambayo hajapewa, anafanya usimikaji wa kuhani kana kwamba yeye ndiye baraza la kuwaweka wakfu wachungaji.
Kisha tunasikia sentensi ya kujitosheleza ya Mika:
"Sasa najua ya kuwa Bwana atanitendea mema, kwa kuwa nina Mlawi kama kuhani" (17:13).
Kwa Mika, kuwa na Mlawi nyumbani ni kama kuwa na bima ya baraka. Haulizi kama madhabahu yake ni halali, kama miungu yake ya nyumbani inamchukiza Mungu, kama mfumo wake wa ibada unaheshimu torati. Yeye anafurahia lebo tu: “Nina Mlawi. Basi baraka zimepatikana.” (Block, Judges, Ruth, 476–77; Wilcock, Message of Judges, 156–58).
Ni picha inayohuzunisha kutazama dini ikichukuliwa kama mbinu ya kupata mafanikio badala ya ibada ya kumtukuza Bwana.
4.0 Tafakari ya Kiroho — Dini Inapobakia na Ganda Bila Kiini
4.1 Kutumia Jina la Bwana Kubariki Yale Asiyoyatamka
Mama wa Mika anaitenga fedha "kwa Bwana" ili itengenezwe sanamu (17:3). Mika anajenga "nyumba ya Mungu" inayohifadhi miungu ya nyumbani (17:5). Anawateua makuhani wake huku akivunja kabisa mpango wa Mungu. Kila hatua imejaa lugha ya agano, lakini inakwenda kinyume na sauti ya agano.
Huu si tu ujinga; ni kuhamisha kituo cha ibada. Kama Block anavyoeleza, ulimwengu wa Mika ni "wa Kiyahudi kwa maneno, lakini wa Kikanaani kwa vitendo" (Block, Judges, Ruth, 472–73). Webb naye anaona hapa si "ukosefu wa dini", bali dini iliyojigeukia yenyewe — ibada ambayo lengo lake si tena kumjua Mungu, bali kujifurahisha yenyewe (Webb, Book of Judges, 221–23).
Ni onyo kwetu: tunaweza kuwa na shughuli nyingi za kiroho, tukawa na majengo, kauli mbiu, majukwaa na mavazi — na bado mioyo yetu ikawa mbali na Mungu tunayemtaja.
4.2 Wito wa Mlawi Unapopungua Ndani
Yule kijana Mlawi si kama watu waovu waliotajwa waziwazi. Hana kauli chungu za uasi. Yeye ni kijana tu "anayetafuta mahali". Anapoona fursa ya mshahara na mahali pa usalama, anaingia. Inaonekana kipimo chake kikuu ni: Je, kuna nafasi? Je, inanilipa?
Lakini kama Mlawi, wito wake ulikuwa kumtumikia Bwana na watu wake, si kujifunga kwa yeyote atakayemlipa zaidi au kumwezesha kuishi vizuri (Kum 18:1–8). Anakubali ofa ya Mika, na kwa kufanya hivyo, anatia muhuri wa "uthibitisho wa kikuhani" juu ya madhabahu ambayo Mungu hajaiamuru.
Wilcock anamtazama huyu Mlawi kama "mtaalamu wa dini asiye na dira ya kimaadili wala ya kitheolojia", ambaye utayari wake wa kuhudumu popote panapomfaa yeye binafsi baadaye utamwezesha pia kuondoka na Wadani kwenye sura ijayo (Wilcock, Message of Judges, 156–59). Pengo hilo la ndani kwenye wito wake litazaa matokeo marefu.
Swali la kutusahihisha ni hili: je, huduma yangu, kwa namna yoyote, imeanza kuteleza kutoka "wito" kwenda "ajira"? Maamuzi yangu yanatawaliwa zaidi na uongozi wa Roho, au na usalama, sifa na mafanikio?
4.3 “Kila Mtu Alifanya Yaliyokuwa ya Haki Machoni Pake” — Safari ya Maandiko Hadi Kwenye Ibada
Tumeshakutana na kibwagizo kama hiki katika mambo ya siasa, ngono na vurugu. Hapa Waamuzi 17 inakiweka kwenye ukumbi wa ibada. Tatizo si kwamba watu wameacha kumwamini Mungu kabisa. Tatizo ni kwamba kila mtu sasa ana uhuru wa kubuni namna yake ya kumwabudu — madhabahu ya nyumbani, makuhani wa kuajiri, sanamu zinazobeba jina la Bwana.
Webb anaita hali hii "udini bila ufunuo" — hali ambayo wanadamu wanatengeneza mifumo ya kiroho inayoonekana yenye maana, lakini imekatika kutoka kwenye kiini chenyewe cha alichosema Mungu mwenyewe (Webb, Book of Judges, 220–22). Bila mfalme mwaminifu na bila neno la Mungu kama kipimo, hata ibada inakuwa punje ya majaribio ya tabia binafsi.
4.4 Mika Kama Kioo cha Ukristo wa Kawaida
Mika si mchawi wa gizani au mwuaji mashuhuri. Ni mtu wa kawaida wa kale, kwenye dunia iliyochanganyikiwa. Anatamani baraka, anapenda usalama, anajali familia yake. Anatumia jina la Bwana, anamheshimu mama yake, anafurahia uwepo wa Mlawi.
Lakini katikati ya haya yote, kile "kitovu" kimehama kutoka kwa Mungu kwenda kwa Mika mwenyewe. Nyumba yake, mustakabali wake, mafanikio yake ndivyo vinavyoamua chaguo lake. Mungu anakuwa kama nguvu ya kutumiwa, sio Bwana wa kuheshimiwa. Hivyo hadithi ya Mika inakuwa kioo kwa kile tungeita leo "Ukristo wa kitamaduni" — maisha ya kiroho yanayoonekana mazuri kwa nje, lakini yaliyopangwa zaidi kuleta starehe, kuheshimishwa na mafanikio yetu kuliko kutafuta kwanza ufalme wa Mungu na haki yake.
5.0 Matumizi kwa Maisha — Kulinda Kituo cha Ibada Yetu
5.1 Nyumba Zetu Kama "Madhabahu" — Ni za Nani Kweli?
Kwa namna fulani, kila nyumba ni kama madhabahu. Hapo ndipo tunapotanguliza tunachothamini, tunarudia desturi fulani, tunapewa mafunzo ya moyo. Nyumba ya Mika inatuchochea kujiuliza:
Kiini cha nyumba yangu ni nini kweli — ni faraja, mafanikio, taswira kwa watu, au Kristo aliye hai?
Je, ibada zetu za wazi — maandiko ukutani, sala za familia, kwenda kanisani — zinatiririka kutoka kwenye utiifu wa kweli kwa Yesu, au wakati mwingine zinageuka kama kioo cha dini ya Mika: mapambo ya kiroho yanayofunika vipaumbele vyangu binafsi?
Sisi hatuitwi kubomoa kila alama ya kidini, bali kuuliza kwa uaminifu: je, kila kitu kilicho "cha kiroho" nyumbani kwangu kimeunganishwa na kutii Neno la Mungu na kumkaribisha Kristo kuwa kitovu?
5.2 Kwa Wachungaji, Viongozi na Watumishi — Wito Kabla ya Mkataba
Huyu Mlawi wa kuajiriwa anamgusa kwa upekee wake yeyote anayehudumu. Ni kweli: wote tunahitaji kula, kuvaa, kusomesha watoto, kulipia gharama. Biblia yenyewe inasema watumishi wanastahili kula vya madhabahuni na kuungwa mkono kazini. Lakini swali linabaki: ninapoamua wapi nitumikie, kitu cha kwanza ninachosikiliza ni nini?
Je, naenda pale ninapohitajika zaidi, au pale nitakapoonekana na kudhaminiwa zaidi?
Je, niko tayari kusema "hapana" kwa nafasi zinazovunja utiifu kwa Mungu, hata kama zinaonekana zinaleta usalama na hadhi?
Je, ninajiona kama msimamizi wa neno na watu wa Mungu, au kama mtaalamu wa dini ambaye yeyote anayeweza kunilipa vizuri anaweza kuniajiri?
Waamuzi 17 inatualika sisi sote wanaohudumu kwa jina la Kristo — iwe madhabahuni, darasani, kwenye vyombo vya habari, kwenye vikundi vidogo — kurudi tena na tena kwenye swali: Mimi ni nani kwanza? Mtumwa wa nani? Wito wangu wa ndani ni upi, kabla sijaingia mikataba ya nje?
5.3 Kuipima "Madhabahu" Yetu: Maswali ya Kujichunguza
Hadithi ya Mika inatupatia maswali rahisi, lakini yanayo kata kama upanga, ya kutusaidia kupima kama ibada yetu imeanza kupoteza kiini:
Sauti ya nani ina mamlaka ya mwisho? Ni Neno la Mungu, au ni matarajio ya tamaduni zetu, chama chetu, au kundi letu?
Tunafanya nini na jina la Mungu? Je, tunatumia maneno kama "Mungu kasema" kuhalalisha mipango tuliyokwisha amua, au tuko tayari mipango yetu ivunjwe na kile Mungu alichosema kweli?
Nani anaishia kufaidika zaidi na mifumo yetu? Je, programu zetu, ratiba zetu na miundo yetu inamlinda nani na kumtumikia nani — wanaotoa sadaka kubwa, au wanyonge, wajane na wasio na sauti?
Mahali tunapoona mifumo ya "Mika" ndani yetu, mwito si kukata tamaa, bali kutubu. Baadhi ya madhabahu lazima yabomolewe ili Kristo aweze kuwa jiwe kuu la pembeni tena.
Maswali ya Tafakari
Unaona wapi katika maisha yako mtindo wa Mika — kutumia maneno ya kiroho kubariki jambo ambalo moyoni tayari ulilikusudia, bila kumtafuta Mungu kwa kina?
Kama mtu angeandika kuhusu nyumba yako kwa mistari michache tu, angeitaja ibada gani na desturi gani, na angehisi ni nini kipo katikati ya familia yako?
Kwa yeyote aliye kwenye uongozi au huduma: unawezaje kutofautisha kati ya kufuata wito wa Mungu na kule kuvutwa na usalama, heshima na fursa mpya?
Je, umewahi kuona Mungu akikuonyesha upande wa "Mika" ndani yako au katika kanisa lako — na alikuongoza vipikwa huruma katika safari ya kurudi kwa kiini cha kweli?
Sala ya Mwitikio
Bwana Mungu,
Wewe waona nyumba zetu na ratiba zetu. Waona mahali tunaponyanyua mikono kanisani, na mahali tunapoweka sarafu na sanamu ndani ya mioyo yetu.
Tusamehe kwa kila nafasi ambamo tumejijengea "madhabahu" za kibinafsi, na tukatumia jina lako kama muhuri wa kupitisha mipango yetu.
Tulipotumia fedha, vipaji na watu kudumisha mifumo ya ulimwengu wetu unaotuzunguka, badala ya ufalme wako, utuangazie kwa upendo wako wa kweli.
Kwa Roho wako Mtakatifu, fumua maboma ya dini isiyo na kiini. Vunja madhabahu ambazo wewe hukuziagiza. Tusaidie tujifunze tena kutii Neno lako, si tu kutumia maneno yako kama mihuri ya maamuzi yetu.
Kwa wachungaji, viongozi na watumishi, wapatie tena furaha ya wito wa kweli, zaidi ya nguvu ya mishahara na nafasi za utumishi. Wasaidie wawe walinzi wa ukweli, si mafundi wa dini wa kulipwa.
Geuza nyumba zetu ziwe patakatifu pa kweli, si makumbusho ya mapambo ya kiroho. Geuza huduma zetu ziwe mahali pa kusikia sauti yako, si majukwaa ya kujitukuza.
Utupandikize tena ndani ya Yesu Kristo — Hekalu la kweli, Kuhani wetu mwaminifu, Mfalme ambaye hawezi kununuliwa, ila alitoa uhai wake bure kwa ajili ya ulimwengu.
Tufundishe, ee Bwana, tusifanye tena tu yaliyo sawa machoni petu, ila tuishie kufanya lililo jema machoni pako. Vunja sanamu zetu za ndani, na utujenge upya kama watu wanaokuabudu katika roho na katika ukweli.
Katika jina la Yesu, Bwana wa kanisa na kiini kisichoyumba, tunaomba. Amina.
Dirisha la Sura Inayofuata
Waamuzi 17 inamuacha Mika akiwa ametulia, ana uhakika kwamba sasa kwa kuwa ana Mlawi nyumbani, baraka zimeng’ang’ania kwake. Lakini sura ya 18 itaonyesha jinsi dini ya kujiundia ilivyo dhaifu.
Waamuzi 18 — Miungu Iliyoporwa, Kabila Linahama na Ukatili wa Urahisi.
Tutaona kabila lisilo na kuridhika likitafuta mahali pa kuishi, likigundua madhabahu ya Mika, likipora miungu yake na kuhani wake, na kuhamishia mfumo wake wote wa ibada hadi mji mpya. Njiani tutaulizwa: ni kwa urahisi gani hofu zetu, tamaa zetu na malengo yetu ya kifamilia vinaweza kugeuza dini kuwa chombo cha kupanua mipaka ya makabila yetu wenyewe?
Bibliografia
Block, Daniel I. Judges, Ruth. New American Commentary 6. Nashville: Broadman & Holman, 1999.
Webb, Barry G. The Book of Judges: An Integrated Reading. Journal for the Study of the Old Testament Supplement Series 46. Sheffield: JSOT Press, 1987.
Wilcock, Michael. The Message of Judges: Grace Abounding. The Bible Speaks Today. Downers Grove, IL: InterVarsity, 1992.
Comments