WALAWI 9 - SADAKA YA DHAMBI
- Pr Enos Mwakalindile
- Jul 17
- 4 min read
Updated: Jul 31
Kumkaribia Mungu: Tembelea Walawi, Mtazame Kristo
Je, kuna njia ya kurejea baada ya kuanguka? Tunaangalia sadaka ya dhambi na njia ya rehema.
UTANGULIZI WA IBAADA: KUREJEA BAADA YA KUDHOOFU
Sura ya tisa ya Walawi ni kilele cha maandalizi yote tuliyoona kuanzia sura ya 1 hadi ya 8. Baada ya sadaka kutangazwa na kuhani kuwekewa wakfu, sasa ni wakati wa huduma ya kwanza ya madhabahuni. Ni kama mwanzo mpya—siku ya kwanza ya ibaada rasmi. Lakini uzito wa dhambi bado ni mzito; ni lazima sadaka za dhambi zitolewe kwanza.
Katika sura hii tunaona Musa akimwelekeza Haruni na wanawe kufanya huduma ya kwanza ya kikuhani, na huduma hiyo inaanza kwa sadaka ya dhambi. Kabla ya kuleta sadaka ya amani au sadaka ya kuteketezwa, Haruni mwenyewe anapaswa kukiri na kutubia kupitia sadaka ya dhambi. Hii ni picha ya jinsi ibaada yoyote ya kweli inavyopaswa kuanza: kwa rehema kwanza.
Katika lango la neema ya Mungu, hakuna aingiaye bila kuja kwanza na sadaka ya dhambi—maana wote wametenda dhambi na kupungukiwa na utukufu wa Mungu.
Haruni ni mfano wa binadamu wote walioitwa kuhudumu lakini waliojaa udhaifu. Tofauti na Kristo ambaye hakuwa na dhambi, Haruni anahitaji sadaka ya dhambi kwake mwenyewe. Hii inaandaa jukwaa la kutazama ukuu wa huduma ya Yesu.
“Kwa maana haikuwa lazima kwake kutoa sadaka kila siku, kwanza kwa ajili ya dhambi zake mwenyewe… maana alifanya hivyo mara moja tu alipojitoa mwenyewe.” — Waebrania 7:27
SOMA WALAWI SURA YA 9
Soma kwa makini jinsi Haruni anavyoelekezwa kutoa sadaka ya dhambi kwa ajili yake mwenyewe kabla ya kuhudumia watu. Angalia mpangilio wa sadaka: ni mfuatano wa neema, utakaso, na ushirika.
MUUNDO WA MAFUNZO KWA SURA HII
SADAKA YA DHAMBI YA KUHANI: REHEMA KWA WANAOHUDUMU – MST. 1–7
Haruni anaanza kwa kujiletea ndama kama sadaka ya dhambi, kisha dume kama sadaka ya kuteketezwa (mst. 2). Hii ni hatua ya kwanza ya kuinua ibaada mbele za Mungu. Hata aliye kuhani hawezi kusimama mbele za Mungu bila neema ya sadaka ya dhambi.
“Kabla ya kuhani kuwa mleta sadaka kwa ajili ya wengine, yeye mwenyewe anapaswa kufunikwa na damu ya upatanisho.” — Waebrania 5:1–3
Katika mstari wa 7, Musa anamwambia Haruni:“Sogeza karibu sadaka yako ya dhambi, na sadaka yako ya kuteketezwa, uifanye upatanisho kwa ajili yako mwenyewe na kwa ajili ya watu.”
Ibaada haianzi kwa uwezo wetu, bali kwa upatanisho wa Mungu.
SADAKA KWA AJILI YA WATU: KABILA LA DHAMBI LINAPOKEA NEEMA – MST. 8–14
Haruni sasa anahudumia watu. Sadaka ya dhambi ya watu inaletwa—mbuzi dume. Damu ya sadaka hiyo inanyunyizwa juu ya madhabahu (mst. 9), na sehemu za ndani na mafuta huteketezwa juu ya madhabahu (mst. 10).
Hii inaonyesha kuwa dhambi si jambo la kibinafsi tu; ni janga la jamii. Na hivyo neema ya Mungu pia ni ya jamii nzima.
Sadaka ya kuteketezwa hufuata baada ya hiyo, kama jibu la kujitoa kwa Mungu baada ya kupokea msamaha.
“Yeye asiyejua dhambi, Mungu alimfanya kuwa dhambi kwa ajili yetu, ili sisi tupate kuwa haki ya Mungu katika Yeye.” — 2 Wakorintho 5:21
SADAKA YA AMANI NA YA NAFAKA: KILELE CHA USHIRIKA – MST. 15–21
Baada ya sadaka ya dhambi na kuteketezwa, sadaka ya amani na ya nafaka hufuatia. Hii ni picha kamili ya safari ya neema:
Kutakaswa (sadaka ya dhambi),
Kujitoa (sadaka ya kuteketezwa),
Kushiriki (sadaka ya amani).
Katika mst. 21, tunaambiwa: “Haruni akaondoa sehemu zilizotolewa za mafuta kutoka kwa sadaka za amani... akazitikisa mbele za Bwana, kama sadaka ya kutikisa.” Huu ni ushuhuda wa furaha na amani iliyopatikana baada ya msamaha.
MOTO WA BWANA: UTUKUFU UNASHUKA – MST. 22–24
Ibaada inapomalizika, Haruni anawabariki watu na kutoka sadaka zote zimeteketezwa, ndipo utukufu wa Bwana ukatokea kwa watu wote (mst. 23). Kisha moto wa Bwana ukatoka, ukateketeza sadaka iliyokuwa juu ya madhabahu.
Hili ni jibu la Mungu kwa sadaka iliyotolewa kwa utaratibu wake. Ni ishara ya kukubalika. Watu wanapouona moto huo, wakaanguka kifudifudi na kuabudu.
Moto wa Bwana si wa kuharibu bali wa kuthibitisha: unaposhuka, unathibitisha kuwa damu ya upatanisho imetosha.
MUHTASARI WA MAFUNZO
Katika Walawi 9, tunaona kwamba njia ya kurejea kwa Mungu daima iko wazi—kwa msingi wa sadaka ya dhambi. Hii si tu sheria ya ibaada, bali ni ishara ya neema. Na sadaka hizi zote zinaelekeza kwa Kristo, ambaye ndiye Kuhani Mkuu na Sadaka kamilifu kwa ajili ya dhambi zetu zote (Waebrania 10:11–14).
Kwa kutoa maisha yake kama sadaka ya dhambi, Kristo alifungua njia ya kurudi kwa Baba kwa kila mmoja aliyeanguka.
SADAKA YA DHAMBI: MATUMIZI YA MAISHA
Unapojikwaa au kuanguka, kumbuka: sadaka ya dhambi bado inatolewa. Kristo ndiye sadaka ya mwisho, na daima anasimama kutuombea (Waebrania 7:25).
Anza siku zako kwa kutambua kuwa rehema ya Mungu ni ya asubuhi kila siku (Maombolezo 3:23).
Usikubali sauti ya aibu ikukatishe tamaa. Sadaka ya dhambi ni mlango wa ibaada ya kweli.
JITAFARIJI NA KUTENDEA KAZI
Je, una eneo la maisha ambapo unahisi umetengwa na Mungu kwa sababu ya aibu au dhambi?
Je, unaweza kuamini kwamba sadaka ya Kristo inatosha hata kwa ajili ya hilo?
Katika maisha yako ya ibaada, je, unaanza kwa rehema au unajaribu kufika kwa juhudi zako mwenyewe?
KWA VIKUNDI VYA KUJIFUNZA
Tafakari na jadiliana:“Je, ni kwa namna gani tunahitaji kuanza ibaada zetu na ‘sadaka ya dhambi’—kukiri, kutubu, na kupokea rehema? Na tunapopokea msamaha wa Mungu, ni kwa namna gani tunapaswa kuonyesha shukrani yetu kwa matendo ya haki?”
BARAKA YA MWISHO
BWANA NA AKUFUNIKE KWA HARUFU YA SADAKA YAKE.
Bwana na akujalie rehema inayoanza kila asubuhi,
Mioyo yetu iteketezwe na moto wa neema Yake—
Nao utukufu Wake ushuke juu yako kama uthibitisho wa upendo Wake usiokoma.
Ubarikiwe na rehema ya Sadaka ya Dhambi, iliyotolewa kwa ajili yako milele.
Amina.
JIFUNZE ZAIDI
L. Michael Morales, Who Shall Ascend the Mountain of the Lord?, uk. 90–98
Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, sura ya 31
N. T. Wright, The Day the Revolution Began, uk. 219–221
Tim Mackie (BibleProject) – Leviticus Series
John Walton, The Lost World of the Torah, sura ya 3
Waebrania 5–10 – Kuhani Mkuu, sadaka ya dhambi, na upatanisho kamili kwa njia ya Kristo
2 Wakorintho 5:21, Isaya 53:10, Maombolezo 3:23
Comments